Wat is een cyste

John
19 Min Read

Een cyste (van het Griekse “kystis” = blaas, urineblaas) is een met vloeistof gevulde, ingekapselde holte in het weefsel. Het kan uit een of meer kamers bestaan, groot of klein zijn. De meeste cysten zijn goedaardig.

Wat is een cyste?

Een cyste is een holte in weefsel die gevuld is met vloeistof. Het kan bloed, pus, weefselvocht of talg zijn. De vloeistof kan niet ontsnappen omdat de holte is afgesloten door een capsule. Elke cyste kan een of meer met vloeistof gevulde kamers hebben.

Cysten kunnen in verschillende groottes en in verschillende organen en weefsels voorkomen. Over het algemeen wordt onderscheid gemaakt tussen echte cysten en pseudocysten. Pseudocysten zijn niet bekleed met een cellaag, maar alleen omgeven door een bindweefselomhulsel. Over het algemeen kunnen cysten op elke leeftijd voorkomen.

Waar kunnen cysten verschijnen?

Waar kunnen cysten verschijnen?

Cysten kunnen zich overal in het lichaam vormen. De volgende cysten zijn bijzonder bekend:

  • Cysten in de huid (epidermale cysten)
  • niercyste
  • levercyste
  • cysten in de borst
  • cysten in de hersenen
  • kaakcysten
  • Longcyste in de context van cystische fibrose
  • ovariumcysten
  • hydrocele
  • Baker’s cyste

Lees ook :- Erytrocyten in urine

Soorten van cyste

Sommige soorten cysten zijn:

  • Ovariumcysten – Ovariumcystenze kunnen van verschillende aard zijn, volgens een traditionele classificatie kunnen ze worden onderverdeeld in: folliculaire cysten; luteïne cysten; disontogene cysten; cyste van het oppervlakkige epitheel; epiophorale cysten. De laatste 3 zijn afkomstig van eilanden van embryonaal weefsel dat tijdens de embryonale ontwikkeling in de eierstok is achtergebleven. Het volume van deze cysten kan zeer gevarieerd zijn, van dat van een pruim tot zelfs gigantische limieten. Zelfs hun structuur die solide kan zijn, met een enkele holte of multiloculair. Cysten veroorzaken normaal gesproken geen merkbare stoornissen zolang hun grootte binnen bepaalde grenzen blijft, ze heel langzaam groeien en de patiënt zich bewust wordt van hun aanwezigheid wanneer ze door de buikwand voelbaar worden. Op andere momenten, als de cyste in zijn ontwikkeling andere bekkenorganen comprimeert, kunnen symptomen van compressie of bekkenrommel optreden. Menstruatiestoornissen komen steeds vaker voor dan pijnlijke symptomen, praktisch alle soorten menstruele veranderingen in ritme en duur kunnen worden waargenomen, tot aan de amenorroe en de daaruit voortvloeiende onvruchtbaarheid. De diagnose wordt vrij gemakkelijk gesteld bij vaginaal onderzoek; het kan worden bevestigd door pneumopelvigrafie of coelioscopie. Therapie is altijd chirurgisch wanneer het volume van de massa zodanig is dat de klachten worden veroorzaakt, en bestaat uit het verwijderen van de cyste, waarbij wordt geprobeerd, voor zover mogelijk, het eierstokweefsel te behouden dat niet is beschadigd door het morbide proces.
  • Pilonidale cyste – De pilonidale cyste is ook bekend als de sacro-coccygeale cyste.
  • Baker’s cyste – Baker’s cyste, ook bekend als knieholte. Het is de cyste van de menisci van het kniegewricht, meestal posttraumatisch; die van de externe meniscus komen veel vaker voor dan die van de interne meniscus. Bij een cyste van de externe meniscus is het mogelijk om deze naar voren en boven het hoofd van de fibula te waarderen; als de cyste dan erg groot is, kunnen er erosiegebieden op de tibiale condylus zijn die radiografisch kunnen worden beoordeeld. Als het om middelgrote of kleine cysten gaat, zijn ze duidelijker zichtbaar bij gestrekte knie, terwijl ze met gebogen knie in het gewricht kunnen verdwijnen. Baker’s cysten kunnen soms meerlobbig zijn en een heldere, gelatineuze substantie bevatten.exenese.
  • Synoviale cysten van de gewrichten en pezen- Dit zijn ronde zwellingen die zich ontwikkelen aan de buitenkant van de synoviale gewrichten en pezen. Ze bevinden zich voornamelijk op de pols en de knie en worden bijna altijd waargenomen bij volwassenen. Ze ontstaan ​​zonder aanwijsbare reden. Polsaandoeningen komen veel vaker voor bij personen die worden blootgesteld aan herhaalde vingerbewegingen, terwijl de traumatische en arthritische oorzaak zeer twijfelachtig is. Synoviale cysten zijn vaak pijnloos. Andere keren is de pijn echter dof en aanhoudend en wordt ze geaccentueerd met geforceerde bewegingen en vermoeidheid. Deze cysten zijn rond van uiterlijk, niet erg mobiel, soms zacht en fluctuerend in consistentie, soms hard; de huid hecht niet aan de cyste en ziet er normaal uit. De zwelling varieert in grootte en kan hooguit die van een ei reiken: de grotere bevinden zich bij de knieholte. De cyste kan enkelvoudig of mutiloculair zijn en bevat een stof die soms doorschijnend en gelatineus is (aan de pols) of een troebele, heldere vloeistof die soms korrels bevat (bij de knieholte). Wat betreft de oorsprong van de cysten, is de meest waarschijnlijke hypothese dat het een synoviale hernia is. In de knieholtecyste is het mogelijk dat de cyste zich vormt ten koste van de synoviale slijmbeurs van de externe tweeling, die bijna altijd communiceert met het gewricht en die meestal is gefuseerd met de sereuze slijmbeurs die zich tussen de externe tweelingspier en de semimembraneuze spier bevindt . Heel vaak is er een communicatie tussen de cyste en het gewricht: hierdoor kan vloeistof van de gewrichtsholte naar de cyste en van de cyste naar de gewrichtsholte gaan, die dus met tussenpozen kan worden geleegd: dit is een irriterende factor van het gewricht synoviaal. De synoviale cyste van de pols kan jarenlang slapend blijven en kan volledig verdwijnen of geleidelijk in volume toenemen totdat het consistent wordt. In sommige gevallen is sterke druk voldoende om het te laten verdwijnen. Anders bestaat de therapie uit een evacuatiepunctie gevolgd door de injectie van cortisonepreparaten. Als de cyste merkbaar groot is, is een operatie vereist. De exerese moet zeer zorgvuldig worden gedaan, anders zal deze gemakkelijk terugvallen. sterke druk is genoeg om het te laten verdwijnen. Anders bestaat de therapie uit een evacuatiepunctie gevolgd door de injectie van cortisonepreparaten. Als de cyste merkbaar groot is, is een operatie vereist. De exerese moet zeer zorgvuldig worden gedaan, anders zal deze gemakkelijk terugvallen. sterke druk is genoeg om het te laten verdwijnen. Anders bestaat de therapie uit een evacuatiepunctie gevolgd door de injectie van cortisonepreparaten. Als de cyste merkbaar groot is, is een operatie vereist. De exerese moet zeer zorgvuldig worden gedaan, anders zal deze gemakkelijk terugvallen.
  • Sebaceous cyste – De cyste wordt gevormd door de verwijding van een talgklier (met vet) na de afsluiting van de uitlaat. De occlusie treedt op als gevolg van de glandulaire secretie die stolt bij de glandulaire uitlaat en voorkomt dat het materiaal dat de klier blijft produceren lekt. Dit bepaalt een progressieve verwijding van de klier die zeer opvallende afmetingen gaat aannemen. De cyste is omgeven door een capsule van fibreus weefsel; de bovenliggende huid is strak, glanzend en vertoont soms aan de oppervlakte stippen die doen denken aan comedonen. Het kan spontaan achteruitgaan, totdat het verdwijnt; vaak raakt het geïnfecteerd: de bovenliggende huid wordt dan rood, pijnlijk. De door de cyste veroorzaakte stoornissen zijn in de praktijk slechts van esthetische aard. De behandeling bestaat uit excisie, wat meestal wordt vergemakkelijkt door de cystewand gemakkelijk los te maken van de omliggende weefsels. De operatie aan de talgcyste wordt uitgevoerd onder plaatselijke verdoving en laat een heel klein litteken achter, vaak onzichtbaar.
  • Cutane epidermale cyste van de huid
  • Bartholin’s cyste – Bartholin’s cyste, of Bartholin’s kanaalcyste, is een kleine groei in de ingang van de vagina, net achter elke kant van de grote schaamlippen. Cysten zijn in feite kleine zakjes gevuld met vloeistof en meestal ongevaarlijk en asymptomatisch. U kunt echter een zachte, pijnlijke knobbel voelen tussen de schaamlippen (de twee lippen die de ingang van de vagina omringen). U weet misschien niet dat u een cyste heeft totdat u wordt gezien door een professional die een uitstrijkje of een ander type gynaecologisch onderzoek doet. Als de cyste veel groeit, kan het vervelend en niet te verwaarlozen zijn. U kunt op bepaalde momenten pijn in de vulva (uitwendig geslachtsorgaan) ervaren, zoals tijdens geslachtsgemeenschap, tijdens het lopen of zitten. Soms kan de cyste de grote schaamlippen (het buitenste paar lippen rond de ingang van de vagina) aantasten. Eén kant kan gezwollen en groter lijken dan normaal. Als de cyste geïnfecteerd raakt, kan dit een abces veroorzaken. Dit ontbrandt en zwelt op. Het kan koorts van 38°C of hoger veroorzaken.
  • Pancreascysten – De cyste is gelokaliseerd in de pancreas met een dubbel uiterlijk, dat wil zeggen in de vorm van een echte cyste of pseudocyste. De eigenlijke cyste kan zelf aangeboren of verworven zijn. Het aangeboren type is zeer zeldzaam en neemt eerder het uiterlijk aan van een fibrocystische ziekte van de pancreas die een zeer specifieke pathologie bezit. Onder de verworven vormen moeten de retentiecysten, die bijna altijd het gevolg zijn van pancreatitis, en de niet erg zeldzame tumorvormen van cystadenoom en cystadenocarcinoom worden genoemd. De pancreascyste komt vaker voor bij vrouwen, groeit langzaam, geeft weinig tekenen van zijn aanwezigheid die zich in de praktijk alleen manifesteert door zijn volume. De behandeling is alleen chirurgisch, vanwege de mogelijkheid dat het een cystische tumor is, en kan meer of minder problemen opleveren, afhankelijk van de locatie. Veel vaker is de pancreascyste eigenlijk een pseudocyste. Het wordt gevormd door laesie van de ductus pancreaticus na een trauma of ontsteking; in het laatste geval wordt alcoholisme ook vaak geassocieerd. Als het zich in de pancreasmassa bevindt, neemt het het type retentiecyste aan; anders barst het los buiten het kapsel van de alvleesklier en straalt het uit naar de omringende formaties die met hun sereuze wanden de wand vormen, die later van binnen wordt bedekt door een vezelige laag. De inhoud van de pseudocyste is pancreassap met bloedstolsels en delen van necrotisch of etterend pancreasweefsel. Het vormt zich meestal in de loop van 3/4 weken na een trauma of een episode van acute pancreatitis en geeft zichzelf door de omringende ingewanden samen te drukken. De patiënt klaagt over aanhoudende pijn uitstralend naar de rug, temperatuurstijging, vaak misselijkheid en braken; bijna altijd is het mogelijk om een ​​min of meer mobiele massa te waarderen met palpatie van de buik. De behandeling is alleen chirurgisch en kan bestaan ​​uit de totale ablatie van de pseudocyste waar mogelijk, of in het contact met een darmkanaal, of in de eenvoudige uitwendige drainage.
  • Tarlov-cysten – Ze zijn de meest voorkomende vorm van odontogene cysten. Ze zijn afkomstig van chronische ontstekingsprocessen van de tandheelkundige periapex (granulomen) wanneer daarin epitheelcellen aanwezig zijn. De tanden hebben, in relatie tot dit type cyste, een necrotische pulp.
  • Luteale cysten – Ze zijn te wijten aan de cystische transformatie van het corpus luteum of aan de luteïnisatie van folliculaire cysten, vandaar de naam follikel-luteale cyste. Ze leiden niet, zo niet zelden, tot een overproductie van progesteron, zoals duidelijk zou zijn, gezien hun oorsprong, maar tot een beeld van hyperextrinisme, d.w.z. een verhoogde productie van oestrogeen, als gevolg van de aanhoudende productie van oestrogeenhormonen door de cellen die vormen de theca van de follikel, de zogenaamde thecacellen.

Lees ook :- Harde buik zwangerschap

Oorzaken van cyste

Er zijn tal van mogelijke oorzaken aan de oorsprong van een cyste.

De meest voorkomende, de zogenaamde retentiecysten, zijn afkomstig van de obstructie van een glandulair kanaal; van de verschillende voorbeelden wordt de meest karakteristieke gegeven door talgcysten , die zich precies in de talgklieren van de huid vormen , vaak ter hoogte van het genitale gebied of de hoofdhuid. Deze formaties, die aanzienlijke afmetingen kunnen bereiken, bevatten het afscheidingsproduct van de klier (talg), dat soms geïnfecteerd raakt.

Cysten kunnen zich ook vormen als gevolg van infectieuze processen, chronische ontstekingsaandoeningen, tumoren, genetische ziekten of tijdens de ontwikkeling van de embryo-foetus (bijv. dermoidcysten).

Lees ook :- Pijn in balzak

Symptomen van cyste

De symptomen die cysten veroorzaken, zijn onder meer afhankelijk van het type cyste, waar het is ontstaan en de grootte. Sommige cysten vertonen zwelling die u kunt zien of voelen, zoals een cyste in de borst. Een Baker’s cyste in de achterkant van de knie kan vanaf een bepaalde grootte ook voelbaar zijn. Het kan ook een vaag gevoel van druk, pijn en zelfs gevoelloosheid in het onderbeen veroorzaken.

Andere cysten blijven lang onopgemerkt omdat ze zich op inwendige organen (zoals nieren, lever) bevinden.

Diagnose is vaak incidenteel

Cysten in inwendige organen worden vaak bij toeval ontdekt tijdens een routine-echo. Indien nader onderzoek nodig is, kan computertomografie (CT), magnetische resonantie beeldvorming (MRI) of een röntgenonderzoek worden uitgevoerd.

Cysten zijn op zichzelf goedaardig, maar in zeldzame gevallen kunnen ze degenereren. Bij twijfel over de goedaardigheid kan een cyste-punctie worden uitgevoerd. Er wordt wat vocht uit de cyste verwijderd om deze in het laboratorium nader te laten onderzoeken.

Dit is hoe cysten kunnen worden behandeld

Als een cyste zich op een inwendig orgaan bevindt, wordt deze vaak per ongeluk ontdekt, bijvoorbeeld tijdens een echografisch onderzoek. Dit kan worden gevolgd door verder onderzoek om de grootte van de cyste beter te identificeren. Een röntgenonderzoek is nuttig voor een kaakcyste, een computertomografie voor een cyste in de hersenen.

Hoe de cyste vervolgens wordt behandeld, hangt af van de locatie en grootte:

  • Punctie: voor cysten net onder de huid gebruikt de arts een naald om de vloeistof binnenin te verwijderen.
  • Chirurgie: Cysten die een cosmetisch probleem vormen of gezond weefsel verdringen, kunnen met een kleine operatie worden verwijderd.
  • Regelmatig routineonderzoek: Cysten in het lichaam worden meestal niet verwijderd. In plaats daarvan controleert de arts ze regelmatig om eventuele veranderingen onmiddellijk op te merken.

Hoe de cyste te voorkomen?

Om cysten te voorkomen, hangt het allemaal af van hun oorzaken. Sommige treden op zonder reden, of als gevolg van shock of trauma. Daarom is het onmogelijk om dit type cysten te voorkomen. Dat gezegd hebbende, is het ook mogelijk om bepaalde cysten te vermijden door een gezonde levensstijl te hebben, door geen alcohol te consumeren, door te roken, door een goede persoonlijke hygiëne te hebben en door ervoor te zorgen dat je jezelf niet te veel blootstelt aan de zon.

Sommige cysten hebben meer invloed op mannen, andere hebben meer invloed op vrouwen, en sommige cysten komen bij iedereen voor, ongeacht leeftijd of fysieke conditie. Het kan daarom moeilijk zijn om het verschijnen van een cyste te voorkomen. Maar het belangrijkste is om een klontje niet licht op te vatten. Zelfs als het klein is, is het beter om een arts te raadplegen om er zeker van te zijn dat er geen specifiek probleem is en om de evolutie van de tumor onder controle te houden. Omdat, zelfs als het zeldzaam is, deze tumor kanker kan worden.

Waarom ontstaan cysten?

De occlusie van een talgklier treedt meestal op als gevolg van trauma aan het getroffen gebied. Een kras, een operatiewond of een huidaandoening (zoals acne) kan dus de ontwikkeling van een cyste bevorderen.

Wat zit er in de cysten?

De cyste is een holte van variabele vorm en grootte, van pathologische aard, inwendig bekleed met epitheel en gevuld met vloeistoffen, gassen of halfvast materiaal.

Hoe weet je of je een cyste hebt?

Je hebt een bobbel met een zacht-elastische consistentie, variërend in grootte van 2 tot 6 centimeter. De huid loopt er vrij op en je voelt geen pijn. De lymfeklieren die het gebied beheersen waar het zich bevindt, zijn niet gezwollen of pijnlijk.

Hoe cysten onder de huid te herkennen?

De talgcyste verschijnt als een klein ‘bolletje’ onder de huid, met name op de hoofdhuid, rug en nek. Aanvankelijk een paar millimeter, het is niet pijnlijk, het kan geleidelijk groter worden tot 4-5 centimeter en ongemak veroorzaken.

Share This Article
Leave a comment