Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit bij volwassenen : Oorzaken en behandeling

Vandaag de dag horen we steeds vaker over ADHD bij volwassenen, waarbij ADHD zich manifesteert als een stoornis gekenmerkt door moeilijkheden in het reguleren van aandachtsbronnen, door onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit die negatief kunnen ingrijpen op werk, het gezinsleven en interpersoonlijke relaties. Hoewel het vroeger als een stoornis die uitsluitend voorkwam bij kinderen werd beschouwd, wordt het tegenwoordig erkend als een chronische aandoening die kan voortduren tot in de volwassenheid.

ADHD: Wat is het?

Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) is een kinderstoornis die de normale ontwikkeling van het kind belemmert.

Het kind met ADHD heeft moeite met aandacht en concentratie, kan impulsiviteit niet onder controle houden en is op motorisch niveau zeer actief (hyperactief).

ADHD bij volwassenen begrijpen

De afkorting ADHD (Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder) staat voor “Attention Deficit Hyperactivity Disorder” en betreft aandacht en hyperactiviteit

De symptomen van ADHD bij volwassenen lijken sterk op die van ADHD bij kinderen. De intensiteit van sommige symptomen, met name hyperactiviteit, neemt echter in de loop van de tijd af voor veel individuen, althans op fysiek niveau, om meer te bewegen op mentaal niveau.

Wanneer het kind klein is, is fysieke en motorische rusteloosheid vaak duidelijk, dit zijn signalen die de ouders waarschuwen en hen aanzetten tot een evaluatieproces. Na verloop van tijd neemt de motorische component echter af en wat overheerst is juist de cognitieve component en dus de aandachtsmoeilijkheid. In feite zien we vaak tieners en volwassenen die erg afgeleid zijn, niet erg oplettend, die veel dingen verliezen en moeite hebben om zichzelf te organiseren.

Bij volwassen ADHD is er een slechte aandachtsregulatie die leidt tot concentratieproblemen waaraan hyperactiviteit wordt toegevoegd, d.w.z. moeite met stilzitten en neiging tot rusteloosheid. Een ander symptoom dat aanwezig kan zijn, is impulsiviteit die zich manifesteert door reacties of gedragingen die slecht worden gemedieerd door reflectie.

Veel mensen met ADHD kunnen daarom moeite hebben met het organiseren en beheren van hun tijd, emoties en het nemen van beslissingen.

De volwassene met ADHD kan een grote invloed hebben op het dagelijks leven, werk, interpersoonlijke relaties en vrijetijdsbesteding.

Lees ook :- Advies om snel in slaap te vallen

Oorzaak van ADHD bij volwassenen

De momenteel meest erkende hypothese suggereert dat ADHD niet één enkele oorzaak heeft, maar het resultaat is van de combinatie van een genetische aanleg en een of meer omgevingsfactoren; studies bij tweelingen hebben inderdaad bevestigd dat ADHD geassocieerd is met een hoge erfelijke factor (ongeveer 75% van de gevallen).

De stoornis komt daarom in bepaalde families voor en uit onderzoek blijkt dat zowel ouders als broers en zussen van een kind bij wie de stoornis is vastgesteld, een 5 keer hoger risico lopen dan de algemene bevolking om zelf aan dezelfde stoornis te lijden.

In het onderzoek dat de afgelopen 40 jaar is uitgevoerd, zijn belangrijke verschillen naar voren gekomen in de hersenen van degenen die aan de aandoening lijden, ook al is de exacte betekenis van deze verschillen in werkelijkheid nog niet opgehelderd; de rijpingstijden van de orgaanverandering, de balans tussen de verschillende neurotransmitters en ook de grootte van sommige hersenstructuren.

De literatuur die vandaag beschikbaar is, ondersteunt niet de populaire opvatting dat ADHD zou kunnen worden veroorzaakt door

• overmatige consumptie van suiker,
• overmatig gebruik van televisie,
• gezins- en sociale factoren zoals armoede en een ongezonde groeiomgeving,

Hoewel sommige van deze aandoeningen zeker een verergering van de symptomen en de manifestatie van het syndroom kunnen veroorzaken.

Lees ook :- Hoofdpijn en misselijkheid – Wat helpt?

Risicofactoren van ADHD bij volwassenen

• Bekendheid. ADHD is meestal erfelijk. Er wordt momenteel onderzoek gedaan naar verschillende genen die mogelijk verband houden met deze aandoening.
• Roken tijdens de zwangerschap, drugsgebruik en blootstelling aan gifstoffen. Zwangere vrouwen die roken, lopen een verhoogd risico om te bevallen van een kind met ADHD. Misbruik van alcohol of drugs tijdens de zwangerschap vermindert waarschijnlijk de activiteit van neuronen (zenuwcellen) die neurotransmitters produceren. Zwangere vrouwen die worden blootgesteld aan milieutoxines lopen mogelijk ook een verhoogd risico op het krijgen van kinderen met ADHD.
• De blootstelling van uw kind aan milieutoxines. Kleuters die aan bepaalde gifstoffen worden blootgesteld, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van gedrags- en ontwikkelingsproblemen. Blootstelling aan lood, dat voornamelijk voorkomt in verf en loodgieterswerk in oudere gebouwen, wordt in verband gebracht met destructief en zelfs gewelddadig gedrag en een verminderd concentratievermogen.
• Voedselsupplementen . Levensmiddelenadditieven, zoals kunstmatige kleurstoffen en conserveringsmiddelen, dragen waarschijnlijk bij aan hyperactief gedrag. Suiker wordt algemeen verdacht van het veroorzaken van hyperactiviteit, maar tot nu toe is er geen betrouwbaar bewijs om deze bewering te ondersteunen.
• Vroeggeboorte (vóór de zevenendertigste zwangerschap).
• Hersenbeschadiging in de baarmoeder of in de eerste levensjaren.
• Laag geboorte gewicht .

Symptomen van ADHD bij volwassenen

Volwassenen met ADHD kunnen de volgende symptomen ervaren:

• Gebrek aan concentratie: Het onvermogen om langdurig aandacht te besteden gaat vaak verder dan alleen moeite hebben met opletten in bepaalde situaties. In feite omvatten deze aandachtsproblemen vaak het niet kunnen voltooien van bepaalde taken, overmatige en gemakkelijke afleidbaarheid en zelfs moeite hebben om anderen te volgen in een gesprek.
• Desorganisatie: Nog een van de meest voorkomende symptomen van ADHD bij volwassenen is juist het gebrek aan organisatie, wat kan leiden tot moeilijkheden bij het volgen van taken en het kunnen prioriteren.
• Onvermogen om tijd te beheren: ADHD bij volwassenen kan ook betekenen dat het moeilijk is om tijd en schema’s effectief te beheren. Dit vertaalt zich in veel uitstellen, jezelf laat komen voor evenementen of zelfs het negeren van taken die als saai worden beschouwd.
• Frequent vergeetachtigheid: Aandachtsstoornissen bij volwassenen kunnen ook de mogelijkheid om belangrijke informatie te onthouden in gevaar brengen. Vaak vergeetachtig zijn kan relaties met anderen en werk beïnvloeden.
• Impulsief gedrag: Zelfs impulsiviteit is een van de meest voorkomende tekenen van ADHD bij volwassenen. Dit gedrag kan tot uiting komen in bepaalde attitudes zoals: anderen onderbreken tijdens een gesprek, handelen zonder na te denken over de gevolgen of zelfs sociaal ongepaste attitudes vertonen. In feite kan dit symptoom van ADHD ook worden opgemerkt aan de hand van verworven gewoonten. Op veel momenten kunnen volwassenen met ADHD zich bezighouden met dwangmatig winkelen, dat wil zeggen, het kopen van items die ze zich niet kunnen veroorloven.
• Constante emotionele veranderingen: Volwassenen met ADHD kunnen frequent emotionele veranderingen ervaren als gevolg van andere symptomen van ADHD. Ze vervelen zich vaak sneller en zoeken opwinding op een bevlieging.
• Lage eigenwaarde: In veel gevallen kunnen mensen met ADHD die niet in hun kindertijd zijn gediagnosticeerd, erg kritisch zijn op zichzelf, omdat ze als kind vaak gestraft werden voor hun aandachtsproblemen. Zozeer zelfs dat volwassenen met ADHD deze moeilijkheden als persoonlijke mislukkingen kunnen zien of zichzelf als onderpresteerders kunnen beschouwen, wat ertoe kan leiden dat ze zichzelf negatief zien.

Lees ook :- Kwaadaardige tumor: Definitie, symptomen, diagnose, …

Hoe ziet een volwassene met ADHD eruit?

Volwassenen met ADHD hebben vaak moeite om zich langdurig te concentreren. Bovendien zijn ze vaak gemakkelijk afgeleid of handelen ze zonder na te denken. Hoewel we allemaal deze symptomen kunnen ervaren, is de realiteit dat mensen met ADHD vaak merken dat veel gebieden van hun leven worden beïnvloed, of het nu gaat om studie, werk of zelfs relaties.

In feite wordt ongeveer 2-3% van de volwassenen uiteindelijk gediagnosticeerd met ADHD. Normaal gesproken verschijnt ADHD meestal tijdens de kindertijd en verbeteren de symptomen juist in de volwassenheid. Er zijn echter gevallen waarin ADHD niet wordt gediagnosticeerd en pas later in de kindertijd wordt ontdekt. Gelukkig is ADHD behandelbaar, waardoor een verscheidenheid aan strategieën mogelijk is om alle symptomen te leren beheersen.

Diagnose van ADHD bij volwassenen

ADHD wordt het best gediagnosticeerd door professionals die de stoornis goed kennen. Dit zijn onder meer specialisten in kinder- en jeugdgeneeskunde of kinder- en jeugdpsychiatrie, maar ook psychotherapeuten voor kinderen en jongeren. Volwassenen die vermoeden dat ze ADHD hebben, kunnen voor opheldering terecht bij een psychiatrische of psychotherapeutische praktijk.

Een uitgebreid interview en lichamelijk onderzoek zijn belangrijk om andere mogelijke oorzaken van abnormaal gedrag uit te sluiten. In het diagnostisch interview kunnen andere psychische aandoeningen als oorzaak worden uitgesloten en kunnen mogelijke bijkomende ziekten worden geïdentificeerd.

Bij kinderen kunnen slaapstoornissen, gezichtsstoornissen, gehoorverlies of een overactieve schildklier ook verantwoordelijk zijn voor concentratieproblemen, schoolproblemen of hyperactiviteit. Om erachter te komen of het ADDS is, stelt een kinderarts of therapeut de ouders bijvoorbeeld de volgende vragen:

• Is uw kind vergeetachtig, snel afgeleid of heeft het moeite zich te concentreren?
• Klimt uw kind vaak op voorwerpen, onderbreekt en stoort uw kind vaak, of heeft het regelmatig driftbuien?
• Is dit hoe het is op school en thuis?
• Hoe lang observeer je dit gedrag al bij je kind?
• Lijden de prestaties van uw kind op school eronder, of maakt het door zijn gedrag geen vrienden en is het daardoor ongelukkig?

De diagnose moet volgens gespecificeerde specificaties worden vastgelegd. Hiervoor worden psychologische tests en vragenlijsten gebruikt. Naast het praten met de ouders en het kind, worden ook leerkrachten of opvoeders zoveel mogelijk betrokken, omdat zij het beste informatie kunnen geven over het gedrag van het kind op de kleuterschool of op school.

Welke behandelingen voor ADHD?

De behandeling die wordt toegepast houdt rekening met de mate van ernst van de symptomen (aantal, intensiteit, frequentie) en de gevolgen ervan in het dagelijks leven van volwassenen. De psychiater houdt ook rekening met eventuele bijkomende stoornissen (angst, depressie, gebruik van gevaarlijke stoffen, enz.).

Er zijn verschillende benaderingen mogelijk bij de behandeling van ADHD bij volwassenen:

• Nieuwe regels voor een gezonde levensstijl: regelmatige en herstellende slaap is belangrijk. Goede kwaliteit slaap bevordert een betere aandacht en draagt bij aan het dagelijkse welzijn. Het wordt ook aanbevolen om een goede voedingshygiëne te hanteren, regelmatig te bewegen en overmatig alcoholgebruik te vermijden. Het instellen van dagelijkse routines stelt de hersenen in staat om uit te rusten en energie te besparen. Tot slot moeten bepaalde situaties zoveel mogelijk vermeden worden, met name diegene die impulsieve reacties kunnen veroorzaken.
• Psychotherapeutische benaderingen: verschillende soorten psychotherapieën kunnen worden overwogen bij de behandeling van ADHD, zoals Cognitieve Gedragstherapie (CGT), therapie gebaseerd op mindfulness (om te leren de aandacht te richten en impulsiviteit te verminderen), psycho-educatie (om ADHD beter te begrijpen), dialectische gedragstherapie (voor betere emotieregulatie), enz.
• Medicamenteuze behandeling: dit betreft voornamelijk behandelingen met psychostimulantia. Voorgeschreven door een medisch specialist, kunnen ze moeilijk te beheersen symptomen verminderen. Methylfenidaat is het enige medicijn dat in Frankrijk wordt voorgeschreven (verkocht onder andere onder de naam Ritalin of Medikinet). Dit soort medicatie verbetert de cognitieve vaardigheden van volwassenen met ADHD. De voornaamste werking is het verhogen van de productie van dopamine en noradrenaline, twee neurotransmitters met effecten op aandacht en impulsiviteit.

Preventie van ADHD bij volwassenen

Er is geen zekere manier om ADHD te voorkomen, maar er zijn enkele stappen die u kunt nemen om de problemen veroorzaakt door ADHD te voorkomen en ervoor te zorgen dat uw kind zo gezond mogelijk is, zowel fysiek, mentaal als emotioneel:

• Vermijd tijdens de zwangerschap alle stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de baby. Drink geen alcohol, rook niet en gebruik geen drugs.
• Bescherm uw kind tegen blootstelling aan verontreinigende stoffen en gifstoffen, zoals sigarettenrook, chemicaliën die worden gebruikt in de landbouw en de industrie, en loodverf (gebruikt in sommige oudere gebouwen).

Leven en het dagelijks leven

Het opvoeden van een kind met ADHD kan erg stressvol zijn. Een uitgesproken ADHD vormt een uitdaging voor het hele gezin: ouders moeten veel conflicten doorstaan, omdat er vaak problemen zijn op school, ruzies met andere kinderen, ouders of familieleden. Ook de broers en zussen worden vaak gestrest of voelen zich verwaarloosd omdat er minder tijd voor hen is. Last but not least, lijden kinderen en jongeren zelf onder hun gedrag: ze vinden het moeilijk om vrienden te maken en kwetsen vaak anderen.

Met de tijd ontwikkelen veel ouders strategieën om beter om te gaan met ADHD. Duidelijke regels en het ontwikkelen van routines zijn meestal nuttig. Het uitwisselen van ervaringen met andere ouders in zelfhulpgroepen wordt vaak als waardevol ervaren. Het is belangrijk om in gedachten te houden dat het gedrag van het kind niet opzettelijk is.

Als er veel stress is in het dagelijks leven, kan een moeder/vader-kind kuur ook nuttig zijn. Het doel van deze maatregel voor ouders en kinderen is om afstand te nemen van alledaagse problemen en samen met therapeuten manieren te vinden om zichzelf te beschermen tegen overbelasting.