Wat is schurft

Schurft (medicinaal) is een besmettelijke huidziekte veroorzaakt door mijten. Infectie vindt meestal plaats door nauw huidcontact met zieke mensen. De parasieten en hun uitscheidingen veroorzaken een allergische reactie met huiduitslag en ernstige jeuk. Schurft kan echter zeer effectief worden behandeld. Lees hier de belangrijkste informatie over de besmetting, symptomen en behandeling van schurft.

Wat is schurft?

Schurft is een besmettelijke huidziekte veroorzaakt door mijten. De vrouwelijke mijten boren zich in de bovenste laag van de huid en laten daar hun eitjes en uitwerpselen achter. Dit leidt tot een eczeemreactie. Kenmerkend voor schurft is hevige jeuk, die vooral ’s nachts merkbaar is.

De medische term voor schurft is schurft, afgeleid van het Latijnse woord scabere, dat krabben betekent. Schurft kan effectief worden behandeld met medicijnen: deze zogenaamde scabiciden worden meestal als crème of zalf op de huid aangebracht.

Oorzaken: Wat veroorzaakt schurft?

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is schurft niet altijd gekoppeld aan een gebrek aan hygiëne. Het wordt veroorzaakt door een microscopisch kleine mijt: Sarcoptes scabiei hominis, of sarcoptes. Deze parasiet wordt overgedragen door direct of indirect contact tussen besmette mensen.

Wat is de mijt, de mijt die menselijke schurft veroorzaakt?

Sarcoptes is een zogenaamde “verplichte” menselijke parasiet, wat betekent dat hij niet langer dan een paar dagen buiten het menselijk lichaam kan overleven. Deze parasiet voedt zich met bloed. Het is microscopisch klein, onzichtbaar voor het blote oog en is ongeveer 0,4 mm lang.

Na besmetting graaft de mannetjesmijt een sneetje in het huidoppervlak zodat het vrouwtje daar haar eitjes achterlaat. Deze gang komt overeen met een groef die soms zichtbaar is op het huidoppervlak in de hoornlaag van de epidermis. De eieren komen na 3 tot 5 dagen uit en de larven worden in 2 tot 3 weken volwassen. Er zitten dus ongeveer drie weken tussen besmetting en het ontstaan ​​van symptomen.

De mijten zullen zich vermenigvuldigen: na het uitkomen stijgen de volwassen “nimfen” naar de oppervlakte van de huid. Ze paren dan en herhalen het proces in dezelfde of een andere persoon. De mijten variëren van ongeveer 10 in een typische gewone korst tot enkele honderdduizenden in overvloedige schurft.

De mijten circuleren op het huidoppervlak: ze gaan enkele centimeters per dag vooruit. Ze zijn echter gevoelig voor temperatuur: ze verliezen hun mobiliteit en sterven vervolgens bij temperaturen onder 20°C of boven 55°C.

Een besmettelijke infectie

Schurft is een besmettelijke infectie: herhaald of langdurig direct contact met een besmette persoon is voldoende om besmet te raken. Merk op dat hoe meer de mijt zich heeft vermenigvuldigd, hoe groter het risico op besmetting. Dus overvloedige of hyperkeratotische schurft is besmettelijker dan typische gewone schurft.

De overdracht is vooral van mens op mens. Besmetting kan echter indirect plaatsvinden door beddengoed, kleding of andere voorwerpen die in contact komen met besmette mensen. Het voortbestaan van de parasiet buiten zijn gastheer is immers verzekerd voor een periode van maximaal vier dagen.

Lees ook :- Witte bultjes op armen en benen

Symptomen van schurft

Een brandende huid en jeuk, die vooral uitgesproken is als het bed warm is, zijn vaak de eerste tekenen van schurft. De jeuk kan zich zelfs uitbreiden naar delen van de huid die niet direct worden aangetast door schurftmijten. Vooral de ruimtes tussen vingers en tenen, polsen, enkels, oksels, ellebogen, tepels en geslachtsdelen worden aangetast. Het behaarde hoofd, gezicht, handpalmen en voetzolen kunnen echter ook bij zuigelingen en kleine kinderen worden aangetast.
Typisch zijn fijne, donkere en onregelmatige lijntjes in de huid, die met het blote oog moeilijk te zien zijn. Ze komen overeen met de mijtkanalen in de huid. Na een tijdje reageert de huid met blaren ter grootte van een speld, rode verheven knobbeltjes of puisten. Bovendien kunnen gewonde huidgebieden als gevolg van krabben veroorzaakt door jeuk ontstoken raken met pus. Bij langdurige besmetting kan een grootschalige allergische huiduitslag ontstaan ​​als reactie op de uitscheiding van de mijt.
De zeer besmettelijke vorm van schurft crustosa kan vooral voorkomen bij mensen met een verzwakt immuunsysteem. Op de huid zijn veel mijten en zeer sterke korsten te vinden.

Lees ook :- Hoe krijg je gordelroos

Wat is schurft : Diagnose

De symptomen, de aantasting van typische huidgebieden en de merkbare nachtelijke jeuk leiden het vermoeden al in de richting van schurft. De diagnose is des te waarschijnlijker als familieleden van de patiënt ook last hebben van soortgelijke symptomen.

De arts stelt de diagnose door de mijten, hun holen, eieren of uitwerpselen te identificeren. Met de dermatoscoop (=reflectielichtmicroscoop), een vergrootglasachtig apparaat met geïntegreerde verlichting dat hij op de huid plaatst, kan hij mogelijk de jeukmijten identificeren.

Daarnaast kan de arts met een fijne naald materiaal uit het kanaal nemen en dit onder de microscoop onderzoeken. Bij voldoende vergroting zijn mijten, eitjes en ontlastingsballen te zien. In principe wordt direct bewijs van schurftmijten, ofwel eieren of mijtenuitwerpselen, beschouwd als bewijs van schurft.

Het is echter vaak niet mogelijk om dit bewijs te leveren: In de regel zitten er maximaal tien mijten in de huid van een getroffen persoon. Bovendien zijn de mijten en vooral hun eitjes en hun uitwerpselen zo klein dat ze zelfs met behulp van een gereflecteerde lichtmicroscoop vaak moeilijk te herkennen zijn. Daarom wordt de diagnose van schurft meestal gesteld op basis van de jeukende huidveranderingen in de typische gebieden.

Lees ook :- Corona uitslag kind

Wat is schurft : Behandeling

De behandeling van schurft is snel, pijnloos en ongecompliceerd – althans in de meeste gevallen. Onder bepaalde omstandigheden kan de behandeling van de parasitaire huidziekte echter problemen veroorzaken, bijvoorbeeld wanneer meerdere mensen in een gemeenschapsvoorziening worden getroffen. Ook de toestand van het immuunsysteem van de patiënt speelt een rol en voor sommige patiëntengroepen zijn er afwijkingen in het behandelconcept.

Het belangrijkste doel van de behandeling van schurft is het doden van de parasieten die de ziekte veroorzaken. Hiervoor zijn verschillende medicijnen beschikbaar, die allemaal, op één uitzondering na, direct op de huid worden aangebracht:

Permethrin: Het insecticide wordt als een crème op het hele lichaamsoppervlak aangebracht en wordt als de eerste keuze beschouwd. Alleen in uitzonderlijke gevallen neemt de arts zijn toevlucht tot alternatieven.

Allethrin: Gebruikt in combinatie met piperonylbutoxide als spray, maar alleen gebruikt als therapie met permethrin niet mogelijk is vanwege mogelijke complicaties.

Benzylbenzoaat: Hoewel zeer effectief tegen mijten, wordt het vanwege de relatief gecompliceerde toepassing slechts in uitzonderlijke gevallen gebruikt.

Ivermectine: wordt ook gebruikt als anthelminticum en wordt, in tegenstelling tot de andere geneesmiddelen die worden gebruikt om schurft te behandelen, in tabletvorm ingenomen.

Tot een paar jaar geleden werd lindaan ook steeds vaker gebruikt als alternatief voor permethrine, maar daar wordt nu grotendeels van afgezien omdat dit insecticide behoorlijk giftig is.

In ontwikkelingslanden worden naast het goedkope benzylbenzoaat ook steeds vaker zwavelhoudende preparaten gebruikt om schurft te behandelen. In Duitsland spelen deze geen rol meer vanwege de onaangename geur bij toepassing en de mogelijke toxiciteit.

Hoe kun je schurft voorkomen?

Schurftmijten worden vaak onopgemerkt op andere mensen overgedragen vóór het begin van de ziekte. In dergelijke gevallen is het nauwelijks mogelijk om de infectie te voorkomen.

Als de ziekte daarentegen al bij een patiënt is gediagnosticeerd, moeten nauwe contacten worden onderzocht en indien mogelijk allemaal tegelijkertijd worden behandeld. Als lichamelijk contact met zieken niet te vermijden is, bijvoorbeeld bij de verzorging van familieleden, bieden kleding met lange mouwen en wegwerphandschoenen bescherming.

Om te voorkomen dat de mijten zich via voorwerpen in een gedeeld huishouden verspreiden, moeten de kleding en handdoeken van de besmette persoon dagelijks op minimaal 50 graden worden gewassen, de bedden fris opgemaakt en gestoffeerde meubels worden gestofzuigd met een krachtige stofzuiger.

Besmette voorwerpen kunnen ook 3 dagen bewaard worden in afgesloten plastic zakken bij minimaal 21 graden, bijvoorbeeld bij een verwarming, of 2 uur ingevroren bij min 25 graden. Dit zal de jeukende mijten doden.

Mensen met schurft of waarvan vermoed wordt dat ze schurft hebben, mogen geen bezoek brengen aan of werken in gemeenschapsvoorzieningen zoals scholen of kleuterscholen totdat de behandeling is voltooid.