Actinische keratose is een verheven laesie die vaak bedekt is met een korstje (schaal), het is te wijten aan intense, langdurige en herhaalde blootstelling aan de zon. Actinische keratosen zijn vaak meervoudig, ze overheersen op gebieden die aan licht worden blootgesteld: op het gezicht, de rug van de handen, onderarmen, oren, op de hoofdhuid van kale patiënten en op de benen bij vrouwen. Ze kunnen ook op de lippen voorkomen. Sommige auteurs beschouwen actinische keratose als het vroegste stadium van huidkanker (plaveiselcelcarcinoom). Anderen beschouwen actinische keratose als een precancereuze laesie, waarbij een klein deel van deze actinische keratose (5-15%) zich ontwikkelt tot plaveiselcelcarcinoom van de huid (ook wel plaveiselcelcarcinoom genoemd). In ieder geval is zonnekeratose een marker van huidkanker die serieus moet worden genomen.
Actinische keratose huidziekten : Definitie
Actinische keratose is een goedaardige laesie van de huid, een gevolg van het cumulatieve effect van blootstelling aan de zon. De ziekte ontstaat in feite met toenemende leeftijd, vooral na de leeftijd van 40 jaar.
Actinische keratose wordt beschouwd als een precancereuze laesie en kan daarom degenereren en leiden tot huidkanker. Vooral mensen met een licht fototype (fototype 1-2: blond of rood haar, blauwe of groene ogen) zijn vatbaar voor het ontwikkelen van actinische keratosen. Het risico is ook verhoogd voor mensen die om professionele redenen (bijv. ongeschoolde arbeiders, vissers of boeren) of levensstijl, worden blootgesteld aan intense blootstelling aan de zon. Actinische keratose kan ook afhankelijk zijn van overmatig kunstmatig bruinen of blootstelling aan UVA-stralen, röntgenstralen of specifieke chemicaliën.
Actinische keratose verschijnt aanvankelijk als een kleine erythemateuze papel of plaque bedekt met droge schubben die ruw aanvoelen. De laesies die optreden op het huidoppervlak zijn in reliëf, met slecht gedefinieerde randen en omgeven door een rode halo en teleangiëctasieën. Keratosen kunnen roze of rood, geelachtig of lichtgrijs zijn en een diameter bereiken van 1-2,5 cm of meer. De laesies kunnen een jeukend en branderig gevoel veroorzaken, maar ze kunnen ook asymptomatisch zijn. De meest getroffen plaatsen zijn die welke aan de foto zijn blootgesteld: hoofd (vooral oorschelpen en voorhoofd), benen, armen, handrug, voorste en achterste romp. Vooral op de hoofdhuid hebben kale mensen er last van.
De diagnose is klinisch, soms ondersteund door een biopsie. De differentiële diagnose wordt gesteld met betrekking tot seborrheic keratosen, waarvan de laesies, hoewel vergelijkbaar met actinische keratosen, de neiging hebben om wasachtig en met duidelijke randen te lijken. Bovendien kunnen seborrheische laesies, in tegenstelling tot actinische keratosen, ook voorkomen op delen van het lichaam die niet aan de zon zijn blootgesteld en zijn ze niet pre-cancereus.
Actinische keratosen moeten worden behandeld om hun kwaadaardige ontwikkeling te voorkomen. Er zijn verschillende therapiemogelijkheden, afhankelijk van het aantal en de locatie. Deze omvatten excisie van de laesie (met klassieke chirurgie, cryotherapie of laser), fotodynamische therapie of lokale therapieën op basis van antiblastische of immunomodulerende geneesmiddelen.
Lees ook :- Acne op wangen
Actinische keratose huidziekten : Oorzaak
Zowel experimenteel als epidemiologisch vertegenwoordigen ultraviolette stralen de oorzaak die de actinische manifestatie veroorzaakt. Straling versnelt de veroudering van de huid : deze hypothese is aangetoond door het feit dat de huid, naast actinische keratose, ook gepaard gaat met rimpels , neoplasmata, sproeten en zonnesproeten , typische gebeurtenissen veroorzaakt door UV-straling .
Het lijkt een paradox dat ouderen klagen over actinische keratose juist in de periode waarin de blootstelling aan de zon wordt verminderd, bijna afwezig. De verklaring is simpel: zonnekeratosen vormen een cumulatief fenomeen, wat betekent dat UV-straling zich in de loop der jaren “ophoopt” in de huid – die als een spons werkt – en het uitbreken van de ziekte plotseling kan optreden. , zelfs als de persoon een paar jaar niet is gebruind. De blootstelling aan de zon die bijdraagt aan actinische keratose kan echter ook onvrijwillig zijn, in die zin dat zelfs wandelen, bouwen en landbouwwerkzaamheden de oorzaak kunnen zijn dat, zelfs vele jaren na het stoppen met werken, de aandoening veroorzaakt.
Er is ook een verband aangetoond tussen actinische keratose en immunosuppressie: de verandering van de immuuncondities van proefpersonen (bijvoorbeeld degenen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan) zou de progressie van zonnekeratose bij kanker kunnen bevorderen, waardoor de timing van kwaadaardige evolutie wordt versneld.
Ten slotte kan actinische keratose in bepaalde gevallen het gevolg zijn van langdurige blootstelling aan bepaalde chemicaliën of röntgenstralen.
Lees ook :- Koortslip (herpes)
Actinische keratose huidziekten : Symptomen
In de vroege stadia is het voor leken niet gemakkelijk om actinische keratose te herkennen: op een of meer plaatsen is er aanvankelijk een scherp gedefinieerde roodheid die aanvoelt als fijn schuurpapier. De hoornlaag wordt later dikker en er vormen zich dikke, soms geelbruine hoornafzettingen. Hun diameter kan enkele millimeters tot enkele centimeters zijn. Deze huidveranderingen veroorzaken geen symptomen zoals jeuk of een branderig gevoel. Ze kunnen echter gemakkelijker bloeden vanwege hun verhoogde kwetsbaarheid.
Favoriete plaatsen voor actinische keratose zijn de “zonneterrassen” van het lichaam. Deze omvatten het kale hoofd, voorhoofd, oorschelp, neus, onderlip (actinische cheilitis), onderarmen, handruggen en decolleté.
Bij één op de tien patiënten ontwikkelt actinische keratose zich uiteindelijk tot plaveiselcelcarcinoom (plaveiselcelcarcinoom, spinalioom). Meer over het ontstaan van deze vorm van huidkanker en zijn voorlopers leest u onder Huidkanker: Symptomen.
Lees ook :- Bloed in ontlasting man
Actinische keratose huidziekten : Diagnose
In de meeste gevallen is de diagnose klinisch en gemakkelijk te stellen door een ervaren dermatoloog. Als de laesie bijzonder groot of dik is, moet de dermatoloog een biopsie doen om ervoor te zorgen dat de laesie niet in een kwaadaardige tumor is veranderd. Het is noodzakelijk om de huisarts of een dermatoloog te raadplegen als een huidletsel:
- is pijnlijk
- jeuk of brandwonden
- sijpelt of bloedt
- wordt schilferig
- veranderingen in grootte, vorm, kleur of hoogte.
Actinische keratose huidziekten : Behandeling
Over het algemeen laat de behandeling van actinische keratose geen littekens achter en kan deze normaal gesproken poliklinisch worden uitgevoerd. De gekozen behandelmethode hangt af van de grootte, diepte en locatie van de laesie, evenals de leeftijd en gezondheid van de patiënt. Als de huidgebieden geïsoleerd en klein zijn, kunnen ze bijvoorbeeld operatief worden verwijderd of worden ingevroren met vloeibare stikstof (cryotherapie). Door bevriezing worden de bovenste huidcellen gericht vernietigd; zij vernieuwen zichzelf daarna. Geïsoleerde veranderingen worden soms ook behandeld door te deppen met een bijtende oplossing.
Als het oppervlak van de keratose groter is, kan een specifieke crème of gel worden gebruikt. Deze producten moeten gedurende enkele maanden regelmatig worden gebruikt. Als onderdeel van fotodynamische therapie wordt het betreffende huidgebied eerst behandeld met een crème. De crème in kwestie maakt de beschadigde cellen bijzonder gevoelig voor licht. Blootstelling aan een specifiek licht (intens rood licht) leidt vervolgens tot de dood van deze cellen, die vervolgens worden vervangen door nieuwe gezonde cellen. Deze methode behoudt grotendeels de omliggende gezonde huid.
Om het overzicht van behandelmethoden voor actinische keratose compleet te maken, vermelden we ook de laser, chemische peelings en instrumenten die de huid van de aangetaste gebieden schuren.
Wat is de preventie van actinische keratosen?
Effectieve bescherming tegen de zon is noodzakelijk om het risico op het optreden van actinische keratosen te verminderen, vooral bij mensen met een licht fototype die in een zonnig klimaat leven. Bescherming tegen de zon is ook essentieel bij patiënten die actinische keratosen hebben gehad om het risico te verminderen dat nieuwe laesies verschijnen en zich ontwikkelen tot plaveiselcelcarcinoom van de huid.
Goed zonbeschermingsgedrag is:
Vermijd blootstelling aan de zon tijdens uren met fel zonlicht (11.00 tot 16.00 uur).
– Verbod op zonnebaden, schaduw zoeken.
– Kledingbescherming met kleding met anti-ultraviolette stof (lange mouwen, geen halslijn) en het dragen van een breedgerande hoed.
– Gebruik van een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor tegen ultraviolette B-stralen (SPF > 30) en ultraviolette A-stralen. De applicatie moet 20 minuten voor de blootstelling worden gedaan en om de 2 uur worden herhaald en daarna elke keer zwemmen.
– Vermijd hutten en ligbedden.
Vermijd blootstelling aan de zon voor kinderen jonger dan 6 maanden
Mensen met een duidelijk fototype moeten zelfcontrole en regelmatige medische follow-up doen in een dermatologische praktijk.
De behandeling is gericht op het vernietigen van de laesie, hetzij onmiddellijk in het kantoor van de dokter met koude (vloeibare stikstof), of met een crèmebehandeling met verschillende effectieve producten, of met behulp van een methode die een crème combineert en blootstelling aan een geschikt licht (dynamische fototherapie ).
Actinische keratose, ook wel zonne-keratose of seniele keratose genoemd, is een knapperige rode, lichtbruine of huidkleurige laesie, die zich bevindt in de gebieden die het meest aan de zon zijn blootgesteld, vooral op de schouders, het gezicht en de rug. handruggen, oren, kale hoofden, …
Essentiële olie van rozemarijn of kamfer heeft keratolytische, zuiverende, herstellende en kalmerende eigenschappen, waardoor het een bondgenoot is bij keratosis pilaris-problemen. Het kan bijvoorbeeld 2 tot 3 keer per week worden gebruikt, als massage onder de douche, gedurende 2 minuten.
Tarwekiemolie kan als supplement worden ingenomen of op de huid worden gesmeerd in gebieden die zijn aangetast door keratose. Essentiële olie van wortel: het is een kostbare olie, zelfs de prijs bewijst het. Rijk aan bètacaroteen, vitamine A, C, B1 en B2, helpt het de huid te ontgiften en diep te voeden.
