Pityriasis versicolor (PV) is een huidziekte. Het is een oppervlakkige, goedaardige mycose, veroorzaakt door een gist genaamd Malassezia, die deel uitmaakt van de normale flora (saprofyt of commensaal) van alle mensen, aangezien ze zuigelingen zijn. Het leeft voornamelijk in de pilosebaceous follikel.
Deze gist wordt lipofiel genoemd omdat de groei ervan de aanwezigheid van vetzuren in talg vereist. PV is te wijten aan de transformatie van deze saprofytische gist in een pathogene filamenteuze vorm die de oppervlakkige lagen van de huid binnendringt.
Wat is pityriasis versicolor?
Dit is een milde en frequente aandoening die wordt veroorzaakt door de overmatige verspreiding van een schimmel die behoort tot de groep van gisten van het geslacht Malassezia (voorheen Pityrosporon genoemd). Malassezia-gisten bevinden zich op het oppervlak van de normale menselijke huid en kunnen bij sommige patiënten pityriasis versicolor veroorzaken, wat resulteert in gepigmenteerde of gedepigmenteerde plekken op de romp. Gisten van het geslacht Malassezia zijn ook betrokken bij de ontwikkeling van hoofdhuidroos, seborrheic dermatitis en pityrosporon folliculitis.
Lees ook :- Herpes zoster oog
Pityriasis versicolor huidziekten : Oorzaken
Pityriasis versicolor is een veel voorkomende aandoening bij beide geslachten, vooral bij jongvolwassenen.
De oorzaak ligt in een overmatige proliferatie van de gist Malassezia furfur, ook wel Pityrosporum ovale of orbiculair genoemd. Deze gist maakt deel uit van de microbiële huidflora: hij is onder normale omstandigheden in kleine hoeveelheden op de huid aanwezig en leeft als saprofyt, dat wil zeggen, hij voedt zich met rottende organische stoffen.
Overdracht en besmettelijkheid
De ziekte is weinig of helemaal niet besmettelijk, omdat ze wordt veroorzaakt door een gist die normaal op de huid van alle individuen aanwezig is: echtelijke gevallen (die gelijktijdig voorkomen bij echtgenoten) zijn zeldzaam.
Risicofactoren
De huidpopulatie van Malassezia kan door verschillende factoren toenemen, maar een overmatige hydratatie en een stijging van de huidtemperatuur (gebruik van synthetische kleding, overmatig zweten, frequente aanwezigheid van warme en vochtige omgevingen) zijn de belangrijkste.
Het micro-organisme is lipofiel, dat wil zeggen dat het zich voedt met de vetstoffen die in de talg aanwezig zijn; om deze reden wordt een vochtige huid, rijk aan lipiden (vette huid), beschouwd als een predisponerende factor.
Andere factoren zijn onder meer:
- hormonale veranderingen
- verzwakt immuunsysteem
- ondervoeding.
Pityriasis versicolor huidziekten : Symptomen
Symptomen van pityriasis versicolor zijn:
- aanwezigheid van aderen op de huid, voornamelijk op de rug, borst, nek en bovenarmen, die lichter of donkerder kunnen lijken (afhankelijk van de kleur van de teint)
- lichte jeuk is altijd aanwezig
- schilfering vergelijkbaar met die van roos
Het uiterlijk en de expressie van de ziekte kunnen verschillen afhankelijk van de leeftijd en het type huid.
Baby’s en zuigelingen hebben bijvoorbeeld vlekken die lichter zijn dan de normale huidskleur en die voornamelijk op het gezicht te vinden zijn. Ze kunnen glad zijn of bedekt met fijne schubben, bijna als roos.
Aan de andere kant hebben adolescente en volwassen vlekken een variabele kleur en wijdverspreid op de bovenste ledematen. Als de vlekken worden bekrast, vormen zich schubben (weer zo fijn als roos).
Behalve een lichte jeuk veroorzaakt deze huidziekte geen enkele vorm van pijn.
Maar is pityriasis versicolor besmettelijk? Absoluut niet, het is geen besmettelijke ziekte, maar het is een vrij algemeen probleem aangezien bijna 90% van de bevolking de gist van Malasezzia furfur op hun huidflora herbergt.
Tinea versicolor wordt beschouwd als chronisch terugkerend en kan daarom meerdere keren voorkomen en een negatieve sociale impact hebben op de stijl en kwaliteit van leven van de mensen die er last van hebben.
Lees ook :- Wat te doen tegen puisten
Hoe pityriasis versicolor diagnosticeren?
Kleine of verkleurde plekken van tinea versicolor zijn vergelijkbaar met veel andere huidaandoeningen die een andere behandeling vereisen.
Pityriasis versicolor is gemakkelijk te herkennen door uw dermatoloog, die indien nodig de vlekken kan onderzoeken met ultraviolet licht (Wood’s light), waardoor de aangetaste gebieden lichtgeel fluoresceren.
Een monster van de plek door schrapen kan, indien nodig, worden toevertrouwd aan het mycologielaboratorium om de verantwoordelijke gist te markeren.
Lees ook :- Verloop ziekte van lyme
Hoe herken je pityriasis versicolor?
Buiten de locatie zijn de laesies veroorzaakt door pityriasis versicolor vrij karakteristiek in hun uiterlijk. Het manifesteert zich eerst door het verschijnen van kleine ronde vlekken, macules, die vervolgens samenkomen om grotere plaques te vormen. De huid ziet er dan licht schilferig uit (zoals een huid die heel licht schilfert). Kleur is ook een belangrijk criterium. De laesie kan variabel van kleur zijn en verandert dus van roze in bleekgeel en kan zelfs wit worden bij aanzienlijke blootstelling aan de zon. Pityriasis versicolor-laesies krabben niet en veroorzaken daarom geen jeuk. Als er echter krassen optreden, verschijnen er vrij typische afschilferingen met in het bijzonder het teken van de chip, waardoor huiddeeltjes in de vorm van houtkrullen verschijnen. De klinische diagnose kan worden bevestigd door blootstelling van de laesies onder een Wood-licht met groengele luminescentie of door microscopisch onderzoek van de laesies of schubben.
Behandelingen voor pityriasis versicolor
Het stoppen van bijdragende factoren is belangrijk om de kans op herhaling te beperken (vette cosmetica, afsluitende of synthetische kleding, etc.).
De arts schrijft ketoconazol meestal voor in een schuimende gel voor eenmalig gebruik (Ketoconazole®, Kétoderm®, enz.) die van het haar tot de voeten moet worden aangebracht en 5 minuten moet inwerken.
De hoge frequentie van recidieven, 60% het eerste jaar en 80% na 2 jaar, is soms te wijten aan het aanhouden van predisponerende factoren.
In het geval van frequente recidieven ondanks de uitroeiing van de bijdragende factoren, schrijven sommige artsen een onderhoudsbehandeling voor met één of twee toepassingen per week gedurende meerdere maanden, anderen geven de voorkeur aan een preventieve behandeling die erin bestaat de lokale behandeling voor of aan het begin van de zomerseizoen .
Oraal ketoconazol (Nizoral®) kan recidieven voorkomen bij een dosis van 400 mg eenmaal per maand of 200 mg/d gedurende 3 opeenvolgende dagen eenmaal per maand. Hetzelfde geldt voor itraconazol (Sporanox®) in een dosis van 400 mg eenmaal per maand gedurende 6 maanden.
Pityriasis versicolor huidziekten : Preventie
De preventie van pityriasis versicolor bestaat in de eerste plaats uit het vermijden van de uitlokkende factoren, zoals het gebruik van synthetische kleding en het frequente verblijf in warme vochtige omgevingen.
Bij patiënten bij wie de terugval zeer vaak voorkomt, kan profylactische therapie worden uitgevoerd met om de twee weken een antischimmelshampoo of een antischimmelspray op het lichaam.
Pityriasis versicolor is een veel voorkomende en niet-besmettelijke schimmelinfectie van de bovenste huidlaag, die zich manifesteert als bruinachtige, grijze of witte (vergelijkbaar met vitiligo) vlekken op het bovenlichaam. De vlekken ontstaan door een gebrek aan bruining van de huid.
Ze worden veroorzaakt door bepaalde gistschimmels van het geslacht Malassezia. Ze maken deel uit van de natuurlijke huidflora en vestigen zich bij gezonde mensen in de haarzakjes en aangrenzende huidgebieden, vooral op het hoofd. Wanneer ze zich vermenigvuldigen en zich verspreiden, breekt de ziekte uit.
De geneesmiddelen die worden gebruikt om pityriasis versicolor te behandelen, worden econazol, clotrimazol of ketoconazol genoemd. De zalven worden meestal 1-2 keer per dag aangebracht. Soms raadt de arts aan om het antischimmelmiddel voor het slapengaan aan te brengen voor een langere inwerktijd.
Oorzaken. Pityriasis versicolor wordt veroorzaakt door een schimmel, Pityrosporum orbicular of Malassezia furfur, die normaal gesproken op een gezonde huid leeft (het is een zogenaamde saprofytische commensaal). Slechts af en toe, in aanwezigheid van triggers, vermenigvuldigt het zich snel, wordt het agressief en veroorzaakt het ziekte (pathogeen).