Functies van de huid

De huid (derma) scheidt ons lichaam van de buitenkant. Het beschermt het tegen omgevingsinvloeden zoals hitte, kou, vocht, wind, stof, vuil, uitdroging, UV-straling, schadelijke stoffen, ziektekiemen en nog veel meer (de barrièrefunctie van de huid). Het bepaalt ons uiterlijk en wordt beschouwd als de “spiegel van onze ziel”. Huidproblemen kunnen op hun beurt ons welzijn zodanig beïnvloeden dat we “niet meer lekker in ons vel zitten”. Daarom moet ook speciale aandacht worden besteed aan huidverzorging.

Wat is de huid?

De huid (cutis) is een oppervlakte-orgaan, het grootste afzonderlijke orgaan van het lichaam. Als het beschermende omhulsel van ons lichaam beslaat het een oppervlakte van anderhalve tot twee vierkante meter bij een middelgrote volwassene. Met een dikte van één tot twee millimeter weegt het huidorgaan zo’n drie en een half tot tien kilogram. Hun kleur verandert van persoon tot persoon – het hangt af van de hoeveelheid bloed, het pigmentgehalte en de dikte van de epidermis (bovenste laag van de cutis).

Lees ook :- Lichen sclerosus anus

Huidlagen

De huid bestaat uit drie lagen:

• opperhuid
• sclera (dermis)
• Vetlaag (onderhuidse of onderhuidse laag)

Elke laag heeft specifieke taken.

• Opperhuid

De epidermis is de relatief dunne, taaie buitenste laag van de huid. De meeste cellen in de epidermis zijn keratinocyten. Ze komen uit cellen in de diepste laag van de epidermis, de zogenaamde basale laag. Nieuwe keratinocyten migreren langzaam omhoog naar het oppervlak van de epidermis. Nadat de keratinocyten het huidoppervlak hebben bereikt, schilferen ze geleidelijk af en worden vervangen door jongere cellen die van onderaf omhoog komen.

Het buitenste deel van de opperhuid, het stratum corneum, is relatief waterdicht en voorkomt, zolang het intact is, dat bacteriën, virussen en andere vreemde stoffen het lichaam binnendringen. Bovendien beschermt de epidermis, samen met andere huidlagen, de inwendige organen, spieren, zenuwen en bloedvaten tegen verwondingen. In bepaalde delen van het lichaam die meer bescherming nodig hebben (zoals de handpalmen en voetzolen), is het stratum corneum (de buitenste keratinelaag van de opperhuid) veel dikker.

Verdeeld over de basale laag van de epidermis zijn cellen die melanocyten worden genoemd. Deze produceren het pigment melanine, dat aanzienlijk bijdraagt ​​aan de vorming van de huidskleur. De primaire taak van melanine is echter om ultraviolette straling uit zonlicht te filteren (Een overzicht van zonlicht en huidbeschadiging), die DNA-schade kan veroorzaken met tal van schadelijke effecten, waaronder huidkanker.

Sclera (dermis)

Onder de opperhuid ligt de lederhuid, ook wel dermis genoemd, een dikke laag vezelig en elastisch weefsel (voornamelijk collageen en met een kleine maar belangrijke hoeveelheid elastine) die de huid zijn flexibiliteit en kracht geeft. De dermis bevat vrije zenuwuiteinden, zweet- en talgklieren, haarzakjes en bloedvaten.

De zenuwuiteinden zijn gevoelig voor pijn, aanraking, druk en temperatuur. Sommige delen van de huid bevatten meer zenuwuiteinden dan andere. Zo zitten er bijzonder veel zenuwen in de toppen van de vingers en tenen, waardoor de huid daar extreem gevoelig is voor aanraking.

De zweetklieren produceren zweet als reactie op hitte en stress. Dit bestaat uit water, zouten en andere chemische verbindingen. De verdamping van zweet op de huid heeft een verkoelend effect. Speciale (apocriene) zweetklieren in de oksels en in het genitale gebied scheiden een stroperig, olieachtig zweet af dat, wanneer afgebroken door bacteriën, een typische lichaamsgeur afgeeft.

De talgklieren produceren talg in de haarzakjes. Sebum is een olie die de huid vochtig en soepel houdt en beschermt tegen vreemde stoffen.

De haarzakjes produceren de verschillende soorten haar die over het hele lichaam te vinden zijn. Haar draagt ​​niet alleen bij aan iemands fysieke verschijning, het heeft ook enkele belangrijke fysieke functies, zoals het reguleren van de lichaamstemperatuur, bescherming tegen verwondingen en het verbeteren van de zintuiglijke waarneming. Sommige follikels bevatten ook stamcellen, die het vermogen hebben om beschadigde epidermis opnieuw te laten groeien.

De bloedvaten in de dermis voeden de huid en helpen de lichaamstemperatuur te reguleren. Als het hoog is, worden de bloedvaten groter, waardoor er veel bloed in de buurt van het huidoppervlak kan circuleren en warmte kan worden afgegeven aan de omgeving. Als het koud is, vernauwen de bloedvaten en wordt de warmte vastgehouden in het lichaam.

Het aantal zweet- en olieklieren, haarzakjes en zenuwen is niet in alle delen van het lichaam gelijk. Er zijn veel haarzakjes op de bovenkant van het hoofd, maar geen enkele op de voetzolen.

Vetlaag

Onder de dermis bevindt zich een vetlaag die het lichaam beschermt tegen hitte en kou, het dempt en dienst doet als energieopslag. Het vet wordt opgeslagen in levende cellen, vetcellen genaamd, die bij elkaar worden gehouden door bindweefsel. Het vetlaagje varieert in dikte van amper een millimeter in het ooglid tot enkele centimeters op de buik en billen bij sommige mensen.

Lees ook :- Schrale plekken op huid

Functies van de huid

De huid is essentieel voor onze algehele gezondheid en welzijn. Een gezonde huid fungeert als een barrière tussen de buitenwereld en de binnenkant van ons lichaam. Dit is onze eerste en beste verdediging tegen:

• Koude, hitte, uitdroging en straling: het stratum corneum is de buitenste laag van de huid. Het speelt daarom een essentiële rol bij de bescherming van het lichaam tegen zijn omgeving en het beperken van de uitdroging van de opperhuid.

Het bevat natuurlijke vochtinbrengende factoren (NMF), afgeleid van talglipiden in het stratum corneum, waaronder melkzuur en ureum. Hun watervasthoudend vermogen behoudt de elasticiteit, stevigheid en soepelheid van de huid. Als het aantal factoren afneemt, raakt de huid uitgedroogd. Wanneer de vochtigheid van het stratum corneum onder 8-10% daalt, wordt het ruw, droog en vatbaar voor barsten.

Wanneer de huid regelmatig wordt blootgesteld aan UV-stralen, neemt de aanmaak van melanine in de basale laag toe, wordt de huid dikker om zichzelf te beschermen en kan hyperpigmentatie optreden. Meer informatie vind je op de pagina over de effecten van de zon op de huid.
Vetcellen in de hypodermis isoleren het lichaam ook tegen kou en warmte.

• Drukken, schokken en krassen: nogmaals, de epidermis is onze eerste verdedigingslinie. Vetcellen in de hypodermis bieden schokabsorberende bescherming en beschermen het spierweefsel en de fascia (het bindweefsel dat de spier omgeeft) eronder.

Wanneer de huid wordt blootgesteld aan bepaalde externe prikkels, wordt het stratum corneum dikker, bijvoorbeeld wanneer eeltvorming optreedt op handen of voeten die worden blootgesteld aan herhaalde wrijving.

• Chemicaliën: De bufferende kracht van de hydrolipidenfilm en de beschermende zuurmantel helpen het lichaam te beschermen tegen schadelijke alkalische chemicaliën. Vind meer informatie op de pagina Factoren die de huid beïnvloeden.

• Bacteriën en virussen: het stratum corneum van de epidermis en zijn beschermende zuurmantel vormen een barrière tegen bacteriën en schimmels. Als iets deze eerste verdedigingslinie binnendringt, reageert het immuunsysteem van de huid.

• Temperatuurregeling: de huid transpireert om het lichaam af te koelen en trekt het vasculaire systeem van de dermis samen om warmte vast te houden.

• Controle van sensaties: de zenuwuiteinden in de huid maken deze gevoelig voor druk, trillingen, aanraking, pijn en temperatuur.

• Regeneratie: de huid is in staat haar wonden te herstellen.

• Bron van energie: Vetcellen in de hypodermis dienen als belangrijke opslageenheden voor voedingsstoffen. Wanneer het lichaam ze nodig heeft, komen ze in de omliggende bloedvaten en worden ze getransporteerd naar de plaats waar ze moeten handelen.

• De huid speelt ook een belangrijke psychologische rol: het is de meest zichtbare indicator van onze gezondheidstoestand. Zijn uiterlijk beïnvloedt de perceptie die anderen en wijzelf van ons hebben. Wanneer de huid gezond is, kan deze haar functies beter uitvoeren. We voelen ons comfortabeler en zelfverzekerder.