Meervoudig onverzadigde vetzuren

Meervoudig onverzadigde vetzuren (PUFA’s) zijn vetzuren die worden gekenmerkt door meer dan één dubbele binding langs de koolstofketen.

Degenen die slechts één dubbele binding hebben, worden enkelvoudig onverzadigd (MUFA) genoemd en, bij afwezigheid van dubbele bindingen, worden de vetzuren verzadigd genoemd.

Essentiële meervoudig onverzadigde vetzuren

Aan de groep meervoudig onverzadigde vetzuren wordt een hoge voedingswaarde toegekend; dit komt omdat sommige ervan niet autonoom door het organisme kunnen worden gesynthetiseerd en daarom als essentieel worden gedefinieerd.

Ze zijn respectievelijk EFA:

• alfa-linoleenzuur (ALA – 18: 3n-3), een essentiële omega 3 (ω-3);
• linolzuur (LA – 18: 2n-6), een essentiële omega 6 (ω-6).

Semi-essentiële meervoudig onverzadigde vetzuren

Hoewel essentieel, zijn ALA en LA niet direct betrokken bij de verschillende biologische rollen stroomopwaarts waarvan ze de rol van voorlopers uitoefenen. Aan de andere kant genieten hun derivaten van de “echte” metabolische activiteit; respectievelijk:

• eicosapentaeenzuur (EPA – 20: 5n-3), een semi-essentiële omega 3 – geproduceerd door ALA;
• docosahexaeenzuur (DHA – 22: 6n-3), een semi-essentiële omega 3 – geproduceerd uit ALA;
• gamma-linoleenzuur (GLA – 18: 3n-6), een semi-essentiële omega 6 – geproduceerd door LA;
• diomo-gamma-linoleenzuur (DGLA – 20: 3n-6), een semi-essentiële omega 6 – geproduceerd door LA;
• arachidonzuur (AA – 20: 4n-6), een semi-essentiële omega 6 – geproduceerd door LA.

Definitie van meervoudig onverzadigde vetzuren

Vetzuren zijn de hoofdbestanddelen van de verschillende klassen van lipiden in het lichaam: triglyceriden, fosfolipiden, enz. In voedsel zijn ze voornamelijk aanwezig in de vorm van triglyceriden, moleculen die elk drie vetzuren en een glycerol groeperen.

Ze onderscheiden zich van elkaar door het aantal koolstofatomen waaruit ze zijn samengesteld en het type binding ertussen, enkel of dubbel. Een meervoudig onverzadigd vetzuur heeft minimaal twee dubbele bindingen.

Er zijn twee hoofdfamilies van meervoudig onverzadigde vetzuren:

• Omega 6 (de eerste dubbele binding gevonden bij het zesde koolstofatoom), inclusief linolzuur (LA) en arachidonzuur.
• Omega 3 (de eerste dubbele binding gevonden bij het derde koolstofatoom), inclusief alfa-linolzuur (ALA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA).

Linolzuur (LA), alfa-linoleenzuur (ALA) en docosahexaeenzuur (DHA) zijn essentiële vetzuren: het menselijk lichaam weet niet hoe ze ze moeten maken, hoewel ze nodig zijn voor de ontwikkeling en de werking ervan. Ze moeten daarom in voedsel worden aangetroffen (in werkelijkheid maakt het lichaam een beetje DHA aan, maar in hoeveelheden die veel lager zijn dan nodig is) .

Lees ook :- Systole en diastole

De essentiële balans voor welzijn

De samenstelling van het celmembraan weerspiegelt de voedingsstijl en het metabolisme van het organisme. Het is noodzakelijk om bijzondere aandacht te besteden aan de keuze van vetten en rekening te houden met de onmisbare rol van de omega-6 en omega-3 meervoudig onverzadigde vetzuren als structurele en functionele elementen van de cel.

Meervoudig onverzadigde vetzuren of PUFA’s zijn van twee soorten: Omega-6 en Omega-3.

PUFA Omega-6: deze familie heeft de negatieve reputatie “pro-inflammatoir” te zijn, omdat onder de componenten arachidonzuur is, de hoofdrolspeler van de reactiviteit in de ontstekingszin van ons organisme. Deze negatieve betekenis is niet correct als we bedenken dat ontsteking eigenlijk geen schadelijk proces is, maar de reactie van ons organisme dat “een probleem moet oplossen”; het probleem ontstaat wanneer het ontstekingsproces, dat in de cel wordt geactiveerd om het te verdedigen, niet goed wordt afgesloten. Een ander punt dat de slechte reputatie van omega-6 PUFA’s niet rechtvaardigt, wordt vertegenwoordigd door de activiteit van sommige van zijn componenten, waaronder DGLA, een zeer belangrijk omega-6-vetzuur dat betrokken is bij ontstekingsremmende en immuunprocessen.

Omega-3 PUFA: de bekendste componenten zijn EPA en DHA, lange-keten omega-3-vetzuren, die bijdragen aan de vloeibaarheid van het membraan en belangrijke bestanddelen zijn van het membraan van de cellen van het zenuwstelsel en van het netvlies, vooral DHA. EPA is een voorloper van moleculen met verschillende activiteiten, waarvan de belangrijkste de ontstekingsremmende is die de reactiviteit van arachidonzuur in evenwicht brengt en samen met DHA de oplossing van ontstekingsprocessen in alle weefsels bevordert.

De Omega-6- en Omega-3-sporen hebben niet alleen gemeenschappelijkheid, maar delen ook de “enzymatische machines” die zorgen voor de metabolische transformaties van de verschillende componenten van de families; de opname uit de voeding moet in evenwicht zijn, zonder excessen van de ene of de andere familie, om het celmembraan de structurele en functionele balans te geven die het nodig heeft.

Lees ook :- Pijn in borst

Biologische rol van essentiële meervoudig onverzadigde vetzuren

De biologische effecten en functies die binnen het organisme van ω-3 en ω-6 worden uitgevoerd, worden grotendeels gemedieerd door het voedingsniveau, hun relatie en de resulterende interacties.

De metabolische verwerking van omega 3 en omega 6 – in hun semi-essentiële maar biologisch meest actieve vormen zoals hierboven vermeld – is essentieel voor de synthese van:

• Eicosanoïden: mediatoren van ontsteking en vele andere cellulaire functies;
• Endocannabinoïden: die de stemming, het gedrag en ook de ontsteking beïnvloeden;
• Lipoxines: derivaten van eicosanoïden die worden gevormd via de lipoxygenase (van ω-6) en resolvine (van ω-3) routes in aanwezigheid van acetylsalicylzuur, waardoor ontsteking wordt geremd;
• isofuranen, neurofuranen, isoprostanen, epoxylinen, epoxycosatrieenzuren (EET) en neuroprotectine D;
• Ze vormen lipid rafts (combinaties van glycosfingolipiden, cholesterol- en eiwitreceptoren) die de celsignalering beïnvloeden;
• Ze werken in op DNA en activeren of remmen transcriptiefactoren zoals NF-KB, dat is gekoppeld aan de productie van pro-inflammatoire cytokinen.

Lees ook :- Pulmonale hypertensie levensverwachting

Gezondheidseffecten meervoudig onverzadigde vetzuren

Meervoudig onverzadigde vetzuren hebben preventieve effecten voor veel pathologieën.

Hart- en vaatziekten

Linolzuur werd in de jaren 80 naar voren geschoven vanwege zijn cholesterolverlagende werking: door een deel van de verzadigde vetzuren in de voeding te vervangen door Omega 6 is het mogelijk om LDL-cholesterol, “slechte cholesterol”, waarvan het teveel schadelijk is, te verlagen. op cardiovasculair niveau. Niettemin kan linolzuur ook het HDL-cholesterol verlagen, het “goede cholesterol” dat de bloedvaten beschermt. Bovendien maakt het lichaam uit linolzuur verbindingen (prostaglandinen) aan die de ontsteking van de slagaders en de aggregatie van bloedplaatjes bevorderen (wat het risico op vorming van een bloedstolsel verhoogt). ANSES concludeert dat een overmatige inname van linolzuur even ongunstig is als een onvoldoende inname.

De impact van Omega 6 is gekoppeld aan de hoeveelheid Omega 3 die wordt geconsumeerd, waarbij de laatste kan worden omgezet in verschillende prostaglandinen en leukotriënen, die over het algemeen tegengestelde effecten hebben en ontstekingen en bloedplaatjesaggregatie voorkomen. Omega 3 vetzuren hebben weinig effect op het cholesterolgehalte in het bloed, maar zorgen ervoor dat, vooral bij een hoge inname, het niveau van triglyceriden (andere vetten waarvan de overmaat schadelijk is voor de slagaders) kan worden verlaagd. Een grote observationele studie toonde een vermindering van 40% van het coronaire risico (de kransslagaders zijn de slagaders die het hart van bloed voorzien) bij de zwaarste gebruikers van ALA.

De achteruitgang van intellectuele vermogens

Verschillende observationele studies tonen een verband aan tussen hoge innames van EPA en DHA en een verminderd risico op cognitieve achteruitgang. In de Franse studie die bekend staat als “de drie steden”, behielden ouderen die minstens twee keer per week vis aten, betere intellectuele capaciteiten en leken ze beter beschermd tegen de ziekte van Alzheimer. Omgekeerd verstoort onvoldoende inname van EPA en DHA (normaal overvloedig aanwezig in de membranen van neuronen) het cerebrale functioneren, in het bijzonder het memorisatieproces. Er zijn onderzoeken aan de gang om het belang van Omega 3 bij de preventie of behandeling van de ziekte van Alzheimer te beoordelen.

De depressie

Studies tonen een lagere incidentie van depressie bij de zwaarste viseters. Ook bij depressieve mensen zijn de bloedspiegels van EPA en DHA lager dan normaal. In interventiestudies, uitgevoerd bij depressieve personen, kinderen, vrouwen in de perinatale periode of andere volwassenen, had suppletie met Omega 3, vooral EPA, al dan niet geassocieerd met antidepressiva, een gunstig effect. Een goede toevoer van Omega 3 heeft waarschijnlijk belang bij het voorkomen van depressie.

Leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD)

Volgens observationele studies lijkt EPA- en DHA-tekort (normaal is DHA overvloedig aanwezig in retinale fotoreceptoren) het risico op LMD te verhogen, terwijl hoge innames (of regelmatige visconsumptie) beschermend lijken. Dit positieve effect zou verdwijnen bij een te hoge inname van linolzuur. Twee interventiestudies (AREDS 2 en NAT-2), uitgevoerd bij mensen met LMD, gaven tegenstrijdige resultaten over het voordeel van suppletie met EPA en DHA bij het vertragen van de progressie van de ziekte. Er zijn nog geen gedegen preventiestudies uitgevoerd. In de huidige stand van kennis geeft ANSES aan dat het causale verband tussen Omega 3-tekort en het ontstaan van LMD niet kan worden bevestigd, maar aannemelijk lijkt.

Kankers

Verschillende recente observationele studies suggereren de mogelijkheid van een beschermend effect van vis en Omega 3 EPA en DHA tegen het optreden van colorectale kanker, bij innames van ongeveer 500 mg per dag (de consumptie van 2 wekelijkse porties vis). Deze gegevens komen overeen met de effecten van deze vetzuren die in het laboratorium zijn aangetoond. Andere waarnemingen wijzen op de mogelijkheid van een gunstig effect van EPA en DHA bij het remmen van de progressie van prostaatkanker. Deze resultaten moeten echter worden bevestigd.