Echo van het hart

Echocardiografie, ook bekend als cardiale echo of cardiale echografie, is een echografisch onderzoek van het hart dat wordt gebruikt om pathologische veranderingen te detecteren. Het produceert doorsnedebeelden van de organen en weefsels, die vervolgens door de arts kunnen worden beoordeeld, en is een van de belangrijkste beeldvormende procedures in de hartdiagnostiek.

Wat is een echocardiografie?

Echocardiografie is een echografisch onderzoek van het hart. Het ultrasone apparaat zendt hoogfrequente geluidsgolven uit, die worden gereflecteerd door het hartweefsel. De verschillende weefselstructuren en de kamers van het hart reflecteren de geluidsgolven in verschillende mate en produceren wat bekend staat als een echo. Deze echo wordt op een monitor zichtbaar als een zwart-wit bewegend beeld. De medische term voor een echografisch onderzoek is echografie.

De ultrasone golven zijn onzichtbaar en veroorzaken geen pijn. Ze zenden ook geen straling uit. Het ultrasone beeld stelt de getrainde arts in staat om conclusies te trekken over de structuur van het hart en ook de pompcapaciteit van het hart kan in realtime worden waargenomen. Op deze manier kunnen verschillende hartziekten worden opgespoord. De echocardiografie wordt meestal uitgevoerd door een cardioloog (specialist cardiologie) of door een internist (specialist interne geneeskunde).

Er zijn twee basisvarianten van echocardiografie: Transthoracale echocardiografie (TTE) wordt van buitenaf uitgevoerd, met behulp van een geluid uit de borstkas. Afhankelijk van het ziektebeeld wordt tijdens de TTE een contrastmiddel gegeven. Bij transoesofageale echocardiografie (TEE) slikt de patiënt een buisje met een ultrasone sonde in. Het hartgeluid komt van binnenuit, uit de slokdarm.

Lees ook :- Hoge bloeddruk door angst

Wat is een echocardiografie precies?

Naast het ECG is een echocardiografie (hartecho) een belangrijke niet-chirurgische onderzoeksmethode bij de cardiologische opheldering van hartproblemen. De real-time beelden van de echografie van het hart tonen veranderingen en defecten in het hartzakje, hartkleppen en hartwanden. Ze kunnen onder andere voorkomen

• lekken (klepgebreken),
• vernauwing (klepstenose),
• vergrotingen van het hart of
• verdikking van de muren.

De arts gebruikt een gedetailleerde medische geschiedenis, een ECG (elektrocardiogram) en een bloedtest om hartproblemen (zoals hartfalen) te diagnosticeren. Na afwijkende resultaten van een van deze evaluaties volgt meestal de echocardiografie voor volledige opheldering.

Hoewel echografie de kransslagaders niet laat zien, kan het informatie geven over hun bloedstroom. Bovendien kunnen hartgebieden die door de hartecho zijn beschadigd, nauwkeuriger worden bepaald na een hartaanval of bij mensen met coronaire hartziekte (CHD).

Lees ook :- Rendu osler weber

Wat zijn de verschillende methoden van echocardiografie?

Bij de diagnose door middel van een echocardiografie worden verschillende methoden gebruikt.

• Transthoracale echocardiografie (kort: TTE): De transducer wordt op verschillende plaatsen aan de buitenkant van de borstkas geplaatst
• Transoesofageale echocardiografie (kortweg TEE): de transducer wordt op dezelfde manier als een gastroscopie in de slokdarm ingebracht
• Contrastechocardiografie, dwz het echografisch onderzoek van het hart met voorafgaande toediening van contrastmateriaal in een ader

Transthoracale Echocardiografie (TTE)
Voor transthoracale echocardiografie moet de patiënt op de linkerkant van het lichaam liggen in een hoek van 30 tot 90 graden. Dit brengt het hart dichter bij de borstwand, waardoor de afstand tussen de transducer en het orgel wordt geminimaliseerd. De linkerarm van de patiënt moet onder het hoofd worden geplaatst, omdat het optillen van de arm de ruimte tussen de ribbotten vergroot en de benige delen van de borst omzeilt. Dit is nodig omdat, zoals eerder beschreven, het bot het voor de geluidsgolven moeilijker zou maken om verder door te dringen. Bovendien moet het bovenlichaam 20 tot 30 ° worden verhoogd, zodat het gebied dat door de longen op het hart wordt bedekt, zo klein mogelijk kan worden gehouden.

Wanneer de patiënt zich in de juiste houding en zo comfortabel mogelijk bevindt, kan de ultrasone gel worden aangebracht. Dit is meestal koud en voelt vochtig aan op de huid. Na het onderzoek kan het echter gemakkelijk met een droge doek van de huid worden afgeveegd. De gel laat geen vlekken achter op kleding. Tijdens het onderzoek zal de onderzoeker de patiënt vaak vragen om op bepaalde tijdstippen in en uit te ademen, omdat de beeldkwaliteit vaak het beste is wanneer de patiënt uitademt, wat betekent dat er minder lucht in de longen is die de geluidsgolven kan belemmeren. Om het beeld scherp te krijgen, moet je even je adem inhouden.

Transoesofageale echocardiografie (TEE)
Bij transoesofageale echocardiografie slikt de patiënt een buis in zodat het hart vanuit de slokdarm kan worden bekeken. Hierdoor kan de richting van de echografie parallel worden uitgelijnd met de voorste kransslagader (ramus interventricularis anterior). Zo is een analyse van de bloedstroom in dit vat mogelijk. Eerst wordt de bloedstroom in het vat in rust gemeten, daarna wordt het medicijn adenosine gegeven. Adenosine bootst lichamelijke inspanning na en verwijdt de kransslagaders. De verwijding verhoogt de bloedstroom in de kransslagader. Ook wordt er een echo contrastmiddel gegeven om de bloedstroom in de kransslagaders beter zichtbaar te maken.

Het doel van het onderzoek is de belastingafhankelijke toename van de bloedstroom in de kransslagader, of de afwezigheid ervan in aanwezigheid van een hogere graad vernauwing. Bij patiënten zonder kransslagaderstenose neemt de gemiddelde snelheid in de relaxatiefase met een factor drie toe in vergelijking met de rusttoestand. Als er een hoger graads knelpunt is (meer dan 75%), zal de stroom slechts met een factor 1,5 toenemen.

Lees ook :- Hartslag in slaap

Wat wordt er onderzocht met een echocardiografie?

Het ultrasone beeld van het hart geeft informatie over bijvoorbeeld:

• veranderingen in de hartkleppen,
• aangeboren hartafwijkingen zoals een gat in het harttussenschot,
• Hartspieraandoeningen (bijv. met verdikte hartwand en/of vergrote hartkamers),
• ziekten van de zak rond het hart (pericardiale ziekten),
• bloedsomloop of pompstoornissen in het hart,
• Veranderingen in het hart die kunnen wijzen op een longembolie, een tumor of een mogelijke uitstulping (aneurysma) in de aorta, de hoofdslagader.

Bij mensen met coronaire hartziekte (CHD) of na een hartaanval kan hartecho ook worden gebruikt om beschadigde delen van het hart op te sporen. Een echocardiografie kan ook nuttig zijn als een elektrocardiogram (ECG) afwijkingen aan het licht heeft gebracht.

De echografie van het hart kan de kransslagaders niet laten zien – hiervoor zou een hartkatheteronderzoek of een computertomografie (CT) van het hart nodig zijn – maar het kan indirecte informatie geven over de bloedstroom. Als bepaalde delen van het hart bijvoorbeeld minder mobiel lijken dan normaal op echografie, kan dit duiden op een slechte bloedstroom in de kransslagaders.

Wat zijn de risico’s en mogelijke bijwerkingen van contrastechocardiografie?

Over het algemeen zijn bijwerkingen zeldzaam bij contrastechocardiografie. Overgevoeligheidsreacties op de contrastmiddelen zijn mogelijk. Het kan ook leiden tot snellere ademhaling, hoesten, moeite met ademhalen, kortstondige gevoelsstoornissen (die na ongeveer 15 minuten weer verdwijnen), flikkeren van de ogen, verlies van gezichtsveld, hoofdpijn, smaakstoornissen op de tong, gehoorstoornissen, misselijkheid, misselijkheid en angst. Aanhoudende aandoeningen zijn zeer zeldzaam (<0,001%).

Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd?

Voor externe echocardiografie (TTE) moet het bovenlichaam vrij zijn. In de regel lig je in een lichte zijligging, soms met een iets verhoogd bovenlichaam. Vooral oude en kwetsbare mensen, of mensen met kortademigheid, hebben soms moeite om het onderzoek liggend op hun zij te doorstaan. U kunt in rugligging worden onderzocht, maar de beeldkwaliteit is dan wat minder.

Zoals altijd bij echografie, brengt de arts een contactgel op de huid aan. De sonde wordt dan met lichte druk over de borst geleid. De beelden op de monitor kunnen direct worden opgeslagen en geëvalueerd.

Bij TEE wordt een lange, flexibele buis voorzichtig door de mond en door de slokdarm ingebracht. Het helpt om actief te slikken; daarom wordt het onderzoek ook wel slik-echo genoemd. Een plaatselijke verdoving wordt in de keel gespoten om kokhalzen te voorkomen. Soms wordt ook een licht kalmerend middel gegeven. Dan mag u die dag niet meer zelf auto, motor of fiets besturen.

Risico’s en mogelijke bijwerkingen

Het standaard echocardiogram bestaat uit een eenvoudige, veilige en pijnloze procedure. De test veroorzaakt geen ongewenste effecten (bijwerkingen), afgezien van het koude gevoel van de glijgel en het ongemak dat wordt gevoeld bij het verwijderen van de elektroden.

In tegenstelling tot andere tests, zoals röntgenfoto’s en computertomografie (CT), wordt bij echocardiografie geen enkele vorm van straling gebruikt. Er zijn echter enkele risico’s verbonden aan de minder voorkomende vormen van echocardiografie.

Van de verschillende vermelde tests is transoesofageale echocardiografie de enige die als nogal invasief wordt beschouwd; het kan behoorlijk ongemakkelijk zijn en de keel kan een paar uur na het examen pijn doen. Het is de komende 24 uur niet mogelijk om auto te rijden, omdat het gebruikte kalmerende middel slaperigheid kan veroorzaken. Ook is er een mogelijkheid dat de sonde de keel kan beschadigen.

Het gestreste echocardiogram kan misselijkheid, duizeligheid en pijn op de borst veroorzaken tijdens het uitvoeren ervan. In zeldzame gevallen kan een onregelmatige hartslag of hartaanval optreden. Het onderzoek kan echter op elk moment worden onderbroken als er een malaise optreedt, omdat het wordt uitgevoerd met continue monitoring van de activiteit van het hart.